Lazarus ve KOL-Ce kurulumunda pek ayrıntılı bir şey yok ama yeni başlayanlar için kurulumu anlatmaya çalışacağım. Lazarus ticari bir uygulama olmadığı için her gün bir şeyler ekleniyor bunlardan en dikkat çekici meşhur KOL paketinin lazarusa eklenmesiydi. Artık KOL , KOL-Ce adı altında şimdi Pocket pc ve Wince için derlenebiliyor ve oluşan uygulamalar 40 kb civarında başlıyor. Bunun sayesinde C++ ile yarışabilecek uygulamalar yapmamız mümkün oluyor. En güzelide bir RAD ortamında çalışmamız. Böylelikle program geliştirme aşaması kısalmış oluyor. Teşekürler KOL-Ce ekibi.
Ben Lazarus’ un Lazarus-0.9.27-18800-fpc-2.2.3-20090223-win32.exe sürümünü ve Arm altında derlemek içinde Lazarus-0.9.27-18800-fpc-2.2.3-20090223-cross-arm-wince-win32.exe bu sürümü kullanıyorum. Bayağı stabil hale geldi ve ben herhangi bir problem göremedim. Artık direkt Windows altında res dosyalarını kendi oluşturabiliyor. Böylelikle XP ve Vista altında temaları rahatlıkla kullanabiliyoruz.
İlk önce http://ibrahimcoban.com/download/Lazarus-0.9.27-18800-fpc-2.2.3-20090223-win32.exe buradan lazurus indirip kurunuz. Sonra Arm compiler için gereken http://ibrahimcoban.com/download/Lazarus-0.9.27-18800-fpc-2.2.3-20090223-cross-arm-wince-win32.exe bunu indirip kurunuz. Şimdi lazarusu çalıştıralım ve bir proje oluşturalım.
Proje menüsünden yeni proje seçerek aşağıdaki seçenekler gelecektir. İlk sıradaki seçeneği seçerek grafiksel bir uygulama oluşturalım
Evet tanıdık bir ara yüz (Delphi kullanıcıları için) evet gerçekten başarılı bir IDE tasarım aracı Lazarustaki bir çok özellikleri stabil olarak Codegear Delphi 2007 versiyonunda sunabildi. Neyse ctrl+f9 tuşlarına basınca programımız compile edilecek ve exe miz oluşacak. Oda ne boyuz 12 MB fazla, bunun sebebi hata mesajları ve debug bilgileridir. Bunu Proje menüsünden derleyici seçeneklerine gelerek aşağıda görünen iki seçeneği kaldırıyoruz.
Tekrar Ctrl+F9 tuşlarına basıp compile edersek program boyutu 2 MB civarına düştüğünü görürüz. Tabi bunu debug işlemleri bittiğinde yani uygulamamızın final durumunda yaparsak daha iyi olacaktır. Yoksa debug işlemlerini yapamayız.
Şimdi bu programı hiç değiştirmeden Pocket pc için compile edelim. Proje derleyici seçeneklerine geliyoruz Path sekmesinde LCL görsel parçaçık türü wince(beta), Code sekmesinde ise Hedef işletim sistemi Wince ve son olarakta Target CPU family arm yapıyoruz.
Evet exe boyutu 2 MB civarında bu C++ için karşılaştırıldığında bayağı ilginç bunun sebebi Lazarus Lcl sinden kaynaklanıyor. Çünkü LCL de birçok kütüphane ve uyumluluk için bir çok lib dosyası mevcuttur. Gerçi bu exe boyutu pek kötü değildir. Wxwidget, MFC veya QT de yaklaşık bu boyutlarda oluşacaktır.
Ama bir seçeneğimiz daha var KOL-Ce . Yıllar önce Vladimir Kladov (http://kolmck.net) yazmış olduğu KOL aslında uzun zamandır Windows Ce ARM tabanlı cihazlar için port edilmişti fakat yeni çıkan KOLCE v2.80.3 versiyonu çok oturmuş bir hata dışında başka hata göremedim.
KolCE yi http://sourceforge.net/projects/kol-ce/ sayfasından ve ya buradan http://ibrahimcoban.com/download/kol-ce-2.80.3.zip indirebilirsiniz. Bu zipli dosyayı Lazarus’ un altında bulunan component klasörüne kol klasörü oluşturarak açın. Menüden paket altında paket dosyası aç diyerek ..\kol\mck altındaki MirrorKOLPackage.lpk dosyasını yükleyin. Çıkan ekranda Install diyerek paketi yükleyin . Lazarus tekrar kendisini compile edecek ve kapatıp açacaktır. Bu bilgisayarınızın kapasitesine göre biraz zaman alabilir. Eğer bir sorun çıkmadıysa kol sekmesi ideye gelecektir.
Artık KolCe ile ilk uygulamamızı oluşturabiliriz. Proje menüsünden yeni proje deyince artık KOL Toolkit Application seçeneğini göreceksiniz
Ok tuşuna basarak ilk uygulamamızı oluşturabiliriz. Kol uygulamalarında önemli bir ayrıntı vardır. Bu ayrıntı uygulamamızı hemen kaydetmek gerekiyor, yoksa uygulama gerekli ayarları yapamayacaktır.
Yukarıda gördüğünüz gibi yine tanıdık bir tasarım ekranı ve Ctrl+f9 tuşuna basarak compile ediyoruz. Oluşan exe boyutu yaklaşık 276 KB civarındadır. Bunun sebebi Linking altında GDB işareti yani debug için gerekli işarettir. Bunu kaldırdığımızda 179 KB ye kadar düşer. Yinemi fazla Proje-> proje seçenekleri menüsünden Clear icon diyerek veya daha küçük bir icon seçerek boyutu düşürebiliriz. Yada use manifest file enable themes seçeneğinide kaldırabliriz. Bu sadece Windows Xp ve Vista alında theme içindir. Ever Kol-Ce hiçbir değişiklik olmadan Windows altında da kullanabiliriz. Ben genelde Wince için program yazarken Windows altında debug yaparım ve en son Wince için compile ederim . Wince ye özel bir komut veya işlem yapıyorsam compiler direktiflerini kullanırım. {$ifdef wince} {$endif wince} gibi. Size bunu tavsiye ederim.
Şimdi Wince altında compile etemek için Proje menüsünden Derleyici seçenkleri menüsüne girelim ve LCL görsel parçaçık türü wince(beta) yapalım sonrada Code sekmesinde Hedef işletim sistemini Wince Target Cpu family seçeneğinide arm yapalım.
Evet artık Ctrl+F9 tuşuna basarak compile edebiliriz. Ve oluşan exe yaklaşık 50 KB civarındadır. KOL-Ce bunu nasıl yapıyor derseniz çok az Object Pascal ve Windows api kullanarak. Bunun ileriki yazılarımda üzerinde durmaya çalışacağım. Kol ve KOL-Ce altında nasıl görsel – görsel olmayan component yazılır ve diğer önemli konular için yazılar yazmaya çalışacağım.
Size tavsiyem lazarus formlarını ve http://kolmck.net/ ziyeret etmeniz bu sitelerde bayağı bilgi edinebilirsiniz
İlgili dosyalar:
Yeni yazıda görüşmek üzere….